برای تعیین دقیق عیار زعفران و بررسی موارد تقلب و ناخالصی های زعفران، از آنالیزور زعفران استفاده می شود. آنالیزور زعفران مبتنی بر اسپکتروفتومتری بلورآزما یکی از دقیق ترین و سریع ترین دستگاه های تعیین عیار زعفران است.
دانلود کاتالوگ محصولشباهت نمونه های زعفران تقلبی و اصل از یکدیگر بر حسب مشخصات ظاهری مانند بو، طعم و رنگ، تشخیص آنها را برای مصرف کنندگان غیر ممکن می کند.
بنابراین تجارت زعفران نیازمند روش ها و ابزارهای آنالیزور زعفران برای تعیین دقیق عیار و بررسی موارد تقلب و ناخالصی های زعفران به روشی سریع و مقرون به صرفه است.
کیفیت زعفران را می توان با استفاده از طیف گسترده ای از تکنیک های تحلیلی و دستگاه های آنالیزور زعفران ارزیابی کرد. امروزه، صنایع غذایی برای تعیین کیفیت زعفران و تشخیص تقلب، به طور فزاینده ای به روش اسپکتروفتومتری روی آورده اند.
سازمان بین المللی استاندارد (ISO) و سازمان استاندارد ملی ایران روش اسپکتروفتومتری را برای ارزیابی کیفیت زعفران و تشخیص تقلب و مجموعه ای طبقه بندی شده از حداقل الزامات برای هر کیفیت ایجاد کرده اند.
بخش های اساسی این دستگاه اسپکتروفتومتر (آنالیزور زعفران مبتنی بر CMOS) را منبع نور، نگهدارنده نمونه، عنصر پراکننده نور (جهت تفکیک نور به اجزای طیفی) و آشکارساز تشکیل می دهند.
دستگاه آنالیزور زعفران، نور الکترومغناطیسی منبع را به نمونه زعفران از پیش آماده شده می تاباند و پس از جذب بخشی از تابش، مابقی نور از ماده عبور می کند و پس از آن، توسط یک توری پراش تجزیه شده و به آشکارساز CMOS می رسد.
با توجه به کیفیت بالای المان های اپتیکی و نوع آشکارساز حساس به نور که از نوع CMOS است، این دستگاه آنالیزور زعفران قدرت خوانش بسیار بالایی دارد، شدت نور با دقت و رزولوشنی تا 0.01 nm خوانش می شود.
نوع آشکارساز مورد استفاده در این دستگاه اسپکتروفتومتر کاملاً مدرن، حسگر CMOS است که آرایه ای از هزاران آشکارساز منفرد می باشد و سرعت اسکن بسیار بالایی دارد.
در نهایت، جهت تبدیل اطلاعات آنالوگ به دیجیتال، داده های مربوطه به سیستم کامپیوتری ارسال می گردد و نتیجتاً در خروجی، مشخصاتی مانند طیف جذب، عدد جذب، غلظت و غیره را خواهیم داشت.
یکی از ویژگی های منحصر به فرد این دستگاه آنالیزور زعفران، سیستم کامپیوتری و مانیتور همراه تاچ اسکرین متصل به دستگاه است.
این کامپیوتر کوچک متصل به آنالیزور، نتایج خروجی را نمایش می دهد و کاربر با انتخاب مد کاری مختلف، نتایج مختلفی را می تواند گزارش کند.
اسپکتروفتومتر حاضر بسیار مشابه با اسپکتروفتومتر مدل OPAL است، با این تفاوت که دستگاه به طور اختصاصی برای آنالیز زعفران طراحی گردیده است.
نوع سیستم اپتیکی این آنالیزور زعفران از نوع دو پرتویی می باشد، به طوری که ماده شاهد، می تواند همراه با هفت نمونه زعفران در دستگاه قرار گرفته و آنالیز شود.
از آن جا که معمولاً حجم آنالیز زعفران در آزمایشگاه ها، به ویژه در ماه های پرفروش، بسیار بالاست، ویژگی دوپرتویی بودن و مجهز بودن دستگاه به 8 سل و آشکارساز CMOS، بسیار کاربردی و مفید است.
دو پرتویی بودن دقت این آنالایزور زعفران را افزایش داده است و اسکن سریع CMOS و تعداد بالای سل های نمونه، سرعت آنالیز را به طور قابل توجهی بالا برده است که برای آنالیز در حجم بالا و در زمان واقعی، بسیار تأثیرگذار می باشد.
در طراحی دو پرتویی (نور دو مسیر مجزا را در دستگاه آنالیزور طی می کند)، اطمینان بیشتری در اندازه گیری میزان جذب نور توسط نمونه های زعفران حاصل می شود و نتایج تکرارپذیرتر و پایدارتری ارائه می دهد.
با توجه به روش استاندارد اسپکتروفتومتری UV–Vis-NIR، کیفیت زعفران با استفاده از سه ترکیب اصلی کروسین (Crocin)، پیکروکروسین (Picrocrocin) و سفرانال (Safranal) تعیین می شود.
کروسین ها ترکیبات رنگی محلول در آب در کلاله زعفران هستند و به طور طبیعی به شکل آزاد وجود ندارد. پیکروکروسین (C16H26O7) مسئول طعم تلخ زعفران است و سفرانال (C10H14O) که مسئول بوی کلاله زعفران است، یک ماده فرار و آبگریز است.
سه پارامتر اصلی در آنالیز زعفران
شرکت بلورآزما توانسته است با استفاده از پرسرعت ترین آشکارسازها (CMOS)، جهت کوتاه کردن حداکثری زمان داده برداری و جلوگیری از کاهش شدت نور و همزمان با افزایش تفکیک طول موجی، این آنالیزور زعفران اسپکتروفتومتری را به بازار عرضه نماید.
وجه تمایز اصلی آنالیزور زعفران تولیدی شرکت بلورآزما با دیگر اسپکتروفتومترها این است که علاوه بر ارائه طیف، اعداد جذب و غلظت، کاربر می تواند عیار نمونه زعفران را به طور مستقیم و بسیار دقیق توسط دستگاه به دست آورد و دیگر نیازی به محاسبات عددی دستی نیست.
متناسب با قابلیت های اپتیکی، دستگاه مجهز به سیستم نرم افزاری با کاربری بسیار آسان و کاملاً کاربردی است و مشابه با اسپکتروفتومتر OPAL، شش مد کاری مختلف دارد که هر کدام قابلیت های متفاوتی دارند.
علاوه بر پنج مد کاری اصلی در مدل OPAL، که امکان آنالیز های تحلیلی کمی و کیفی و سینتیکی را در اختیار کاربر قرار می دهند، عملکرد اختصاصی Saffron نیز اضافه شده است که عیار هر پارامتر و عیار کلی زعفران را به طور مستقیم گزارش می دهد:
این نرم افزار هم بر پایه ویندوز و هم بر پایه لینوکس می باشد که قابلیت ذخیره اطلاعات را نیز به صورت فایل های اکسل و پی دی اف دارا می باشد.
دستگاه آنالیزور زعفران بلورآزما، دارای 3 سال گارانتی و 15 سال خدمات پس از فروش است. تیم پشتیبانی شرکت بلورآزما، در تمامی مراحل خرید و نصب تا استفاده و نگهداری، راهنمای های لازم را در اختیار کاربران قرار می دهند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه عملکرد دستگاه و اجزای اپتیکی، پیشنهاد می کنیم مقاله اسپکتروفتومتر را برسی کنید.
جدول مشخصات فنی دستگاه آنالیزور زعفران
برجسته ترین تفاوت آنالیزور زعفران مبتنی بر CMOS، تعیین مستقیم عیار نمونه های زعفران است. در تمامی دستگاه های امروزی، آنچه که در خروجی اسپکتروفتومتر ارائه می شود غلظت یا عدد جذب نمونه است.
این آنالیزور زعفران هم از نظر نرم افزاری و هم سخت افزاری به گونه ای طراحی شده است که علاوه بر موارد قبلی، عیار دقیق زعفران را نیز گزارش می کند و کاربر نیازی به محاسبات دستی ندارد.
بنابراین، سرعت آنالیز بسیار بالا خواهد بود و در زمان کم، حجم بالایی از نتایج قابل بررسی دقیق خواهد بود. در جدول زیر نیز برخی از ویژگی های این دستگاه با محصولات مشابهی از برندهای دیگر مقایسه شده است.
مقایسه آنالیزور زعفران با برندهای دیگر